Prawo za granicą to coraz popularniejszy wybór wśród polskich uczniów i absolwentów szkół średnich. Wiele renomowanych uczelni zagranicznych oferuje kierunki prawnicze w języku angielskim – zarówno klasyczne programy prawa krajowego (np. LLB), jak i specjalistyczne ścieżki w zakresie prawa międzynarodowego, gospodarczego, handlowego czy prawa nowych technologii.
Jeśli marzysz o karierze w środowisku międzynarodowym, chcesz pracować w firmie, organizacji pozarządowej lub w instytucji publicznej – studia prawnicze za granicą mogą być dla Ciebie idealnym wyborem.
Dlaczego warto studiować prawo za granicą?
Wybór studiów prawniczych za granicą to nie tylko kwestia prestiżu – to także decyzja o nauce w nowoczesnym, międzynarodowym środowisku akademickim, które sprzyja rozwojowi umiejętności potrzebnych na globalnym rynku pracy.
Międzynarodowe uznanie dyplomu
Prawo za granicą, szczególnie na renomowanych uczelniach, gwarantuje prestiżowy dyplom, który może otworzyć drzwi do kariery w wielu krajach i sektorach. Uniwersytety w Wielkiej Brytanii, Holandii, Australii czy Kanadzie regularnie pojawiają się w czołówkach międzynarodowych rankingów uczelni oferujących studia prawnicze w języku angielskim, a ich absolwenci są chętnie zatrudniani przez kancelarie prawne, instytucje publiczne i międzynarodowe firmy.
Nauka w języku angielskim
Studiując prawo za granicą w języku angielskim, nie tylko opanujesz specjalistyczne słownictwo prawnicze, ale również przygotujesz się do pracy w międzynarodowym środowisku. To ogromna zaleta dla tych, którzy chcą rozwijać się zawodowo poza Polską, pracować w międzynarodowych organizacjach lub obsługiwać klientów zagranicznych. Dodatkowo, zagraniczne uczelnie często oferują wsparcie językowe oraz moduły przygotowawcze z zakresu akademickiego języka angielskiego.
Elastyczność kierunku
W przeciwieństwie do tradycyjnych kierunków z zakresu prawa w Polsce, wiele zagranicznych uczelni oferuje możliwość łączenia prawa z innymi dziedzinami, tworząc interdyscyplinarne kierunki dostosowane do zainteresowań studentów. Możesz studiować prawo i stosunki międzynarodowe, prawo i biznes, prawo i psychologię, prawo i języki obce, a nawet prawo i nowe technologie. Taka elastyczność pozwala zdobywać wiedzę z różnych obszarów i zwiększa atrakcyjność absolwenta na rynku pracy.
Praktyczne podejście
Zajęcia na zagranicznych uczelniach często mają bardzo praktyczny charakter. Oprócz tradycyjnych wykładów, studenci uczestniczą w analizie przypadków (case studies), symulacjach rozpraw sądowych (moot courts), debatach, pracy w grupach projektowych oraz warsztatach prowadzonych przez praktyków prawa. Dzięki temu zdobywają nie tylko wiedzę teoretyczną, ale również umiejętności argumentacji, pracy zespołowej, analizy prawnej i prezentacji. Taki model kształcenia znacznie lepiej przygotowuje do realiów pracy prawnika – nie tylko w sądzie, ale też w biznesie czy administracji.
Gdzie studiować prawo za granicą?
W zależności od kraju, system edukacji prawniczej może się znacznie różnić – zarówno pod względem struktury, kosztów, jak i możliwości zawodowych po ukończeniu studiów. Poniżej znajdziesz przegląd najpopularniejszych kierunków i uczelni oferujących studia prawnicze w języku angielskim.
Wielka Brytania
Wielka Brytania pozostaje jednym z najczęściej wybieranych kierunków przez osoby zainteresowane studiowaniem prawa za granicą. Programy takie jak LLB czy LLM są tutaj bardzo dobrze rozwinięte, a brytyjski system prawa zwyczajowego (common law) ma ogromny wpływ na systemy prawne w wielu krajach na świecie.
- Kierunki: LLB, LLM, prawo międzynarodowe, prawo handlowe, prawo i stosunki międzynarodowe
- Uczelnie: Oxford, Cambridge, LSE, King’s College London, Queen Mary, UCL
- Czas trwania: 3 lata (LLB), +1 rok (LLM)
- Egzamin wstępny: LNAT (dla wybranych uczelni)
- Możliwość podwójnego dyplomu: np. z Columbia Law School (USA) lub University of Southern California
Warto zaznaczyć, że wiele brytyjskich uczelni oferuje również kierunki łączone – np. prawo i ekonomia, prawo i filozofia czy prawo i nowe technologie.
Holandia
Holandia to jedno z najlepszych miejsc w Europie do studiowania prawa po angielsku. Kraj ten oferuje nowoczesne podejście do nauczania, umiarkowane koszty i otwartą, międzynarodową atmosferę.
- Kierunki: International and European Law, Global Law, Law in Society
- Uczelnie: University of Groningen, Tilburg University, Leiden University, Maastricht University
- Zalety: niskie czesne (szczególnie dla obywateli UE), wysoka jakość nauczania, szeroka gama specjalizacji, studia ściśle powiązane z rynkiem pracy
Europa Zachodnia
Choć w Belgii, Francji, Niemczech i Włoszech studia prawnicze na poziomie licencjackim w języku angielskim są stosunkowo rzadkie i oferowane jedynie przez wybrane uczelnie, to na poziomie magisterskim dostępnych jest wiele prestiżowych programów LLM oraz innych kierunków z dziedziny prawa prowadzonych w całości po angielsku. Uniwersytety w tych krajach specjalizują się zwłaszcza w prawie europejskim, międzynarodowym, handlowym, technologicznym oraz w prawach człowieka – a ich oferta cieszy się wysoką renomą w rankingach międzynarodowych. Poniżej przedstawiamy wybrane uczelnie i kierunki, które warto wziąć pod uwagę, planując studia prawnicze w Europie.
KU Leuven (Belgia)
- Master of Laws (LLM) – w całości prowadzony po angielsku, z modułami z prawa międzynarodowego, prawa UE, ochrony praw człowieka, prawa klimatycznego i prawa handlowego.
- Master of Intellectual Property and ICT Law – kierunek skierowany do studentów zainteresowanych prawem nowych technologii, AI i ochroną danych.
Pantheon-Sorbonne University (Francja)
- LL.M. in International and European Business Law – prestiżowy kierunek w pełni prowadzony po angielsku, z naciskiem na prawo handlowe i międzynarodowe aspekty prowadzenia działalności gospodarczej w UE.
- LL.M. in International Business Law and Governance – kierunek łączący prawo, zarządzanie i elementy regulacji rynków finansowych.
Bocconi University (Włochy)
- LL.M. in European Business and Social Law – kierunek analizujący relacje między prawem handlowym, prawami człowieka i zrównoważonym rozwojem.
- LL.M. in Law of Internet Technology – nowoczesna ścieżka dla kandydatów zainteresowanych cyberprawem, własnością intelektualną i ochroną danych osobowych.
University of Trento (Włochy)
- Comparative, European and International Legal Studies (CEILS) – pełny program licencjacki (BA/LLB) po angielsku, jeden z nielicznych w regionie. Zawiera szeroki zakres tematów: prawo porównawcze, europejskie i międzynarodowe.
- Master in European and International Studies (MEIS) – interdyscyplinarne podejście łączące prawo, stosunki międzynarodowe i gospodarkę.
Free University of Berlin (Niemcy)
- LL.M. in European and International Business, Competition and Regulatory Law – oferowany we współpracy z uczelniami partnerskimi w całej Europie, z zajęciami w Berlinie i Brukseli.
- Master of International Dispute Resolution (Humboldt + FU Berlin) – specjalizacja w arbitrażu międzynarodowym i mediacjach transgranicznych, całkowicie po angielsku.
Inne opcje w Europie
- Cypr – Neapolis University
- Finlandia – University of Helsinki
- Hiszpania – IE University (program Global Law)
USA i Kanada
W USA i Kanadzie studia prawnicze odbywają się na poziomie podyplomowym – nie istnieje tam odpowiednik europejskiego LLB. Zamiast tego, studenci aplikują na trzyletni program JD (Juris Doctor) po wcześniejszym ukończeniu dowolnego licencjatu.
- Programy: JD (Juris Doctor), LLM (Master of Laws)
- Wymagania: ukończony licencjat, wysoki wynik TOEFL, wynik z LSAT, udokumentowane środki finansowe
- Czas trwania: JD – 3 lata, LLM – 1 rok
- Uwaga: każdy stan lub prowincja ma własne regulacje dotyczące dopuszczenia do zawodu prawnika. Egzamin bar exam zdaje się zazwyczaj tylko w tym stanie, w którym planujesz praktykę
Prawo międzynarodowe za granicą
Jedną z popularnych alternatyw dla klasycznych studiów prawniczych za granicą jest specjalizacja w prawie międzynarodowym – kierunku wybieranym przez osoby, które chcą działać na styku różnych systemów prawnych i rozwijać karierę w środowisku ponadnarodowym. Prawo międzynarodowe obejmuje m.in. prawo humanitarne, prawo konfliktów zbrojnych, prawa człowieka, prawo środowiskowe, handlowe oraz karne.
Gdzie studiować prawo międzynarodowe?
Kierunki tego typu są dostępne głównie na poziomie magisterskim (LLM), ale niektóre uczelnie – np. Tilburg University, KU Leuven czy University of Groningen – oferują również specjalizacje w prawie międzynarodowym już na etapie studiów licencjackich (LLB).
Przykładowe kierunki z zakresu prawa międzynarodowego prowadzone w języku angielskim:
- LLM in International Law and Global Governance – Tilburg University (Holandia)
- LLM in Public International Law – University of Amsterdam (Holandia)
- LLM in International and European Law – KU Leuven (Belgia)
- LLM in International Human Rights Law – University of Essex (Wielka Brytania)
- Comparative, European and International Legal Studies (CEILS) – University of Trento (Włochy)
Studiując prawo międzynarodowe za granicą, zyskujesz nie tylko wiedzę prawniczą, ale też kompetencje miękkie – takie jak negocjacje, mediacje, analiza konfliktów i umiejętność pracy w środowisku międzykulturowym. To jedna z najbardziej dynamicznych i wszechstronnych ścieżek rozwoju w dzisiejszym świecie prawa.
Warto jednak pamiętać, że ukończenie kierunku z prawa międzynarodowego nie daje automatycznie uprawnień do wykonywania zawodu adwokata, radcy prawnego czy sędziego. Są to studia akademickie, a nie kwalifikacyjne – dlatego świetnie przygotowują do pracy doradczej, analitycznej, dyplomatycznej czy NGO, ale nie do reprezentowania klientów przed sądem. Jeśli Twoim celem jest kariera prawnika z uprawnieniami zawodowymi, warto rozważyć klasyczny program LLB i ścieżkę kwalifikacyjną w danym kraju. Podobnie jest w przypadku klasycznego prawa za granicą.
Czy po studiach prawniczych za granicą można zostać adwokatem?
To zależy od kraju, w którym planujesz wykonywać zawód prawnika. W większości przypadków ukończenie studiów prawniczych za granicą nie oznacza automatycznie nabycia pełnych uprawnień zawodowych (np. adwokata, radcy prawnego czy barristera). Każdy kraj posiada własny system kwalifikacji i wymagania formalne, które należy spełnić po uzyskaniu dyplomu.
- Wielka Brytania: po ukończeniu LLB (Bachelor of Laws) trzeba przejść dodatkowe szkolenie praktyczne (SQE – Solicitors Qualifying Examination lub Bar Training Course dla barristerów) oraz zdobyć doświadczenie zawodowe (tzw. qualifying work experience).
- USA: aby przystąpić do egzaminu adwokackiego (bar exam), trzeba mieć tytuł JD (Juris Doctor). Dyplomy europejskie zwykle nie dają bezpośredniego dostępu do tej ścieżki, choć niektóre programy LLM w USA umożliwiają podejście do egzaminu w wybranych stanach.
- Europa kontynentalna: uznawalność zagranicznych kwalifikacji zależy od kraju. W niektórych państwach można podjąć procedurę nostryfikacji dyplomu lub ubiegać się o dostęp do aplikacji prawniczej po spełnieniu dodatkowych warunków. W Polsce osoba po studiach prawniczych za granicą musi m.in. udowodnić równoważność wykształcenia i zdać egzamin wstępny na aplikację.
Z tego względu warto już na etapie wyboru kierunku zastanowić się, czy celem jest uzyskanie uprawnień zawodowych, czy raczej praca w branżach powiązanych z prawem – np. doradztwo, administracja, NGO, compliance czy consulting.
Ile trwają studia prawnicze za granicą?
Czas trwania studiów prawniczych zależy od kraju i poziomu kształcenia. Kierunki LLB na poziomie licencjackim w Europie, np. w Wielkiej Brytanii czy Holandii, trwają zazwyczaj 3 lata. Programy magisterskie (LLM) trwają zwykle 1 rok.
W USA i Kanadzie ścieżka do uzyskania tytułu Juris Doctor (JD) trwa 3 lata i wymaga wcześniejszego ukończenia studiów licencjackich. Warto również uwzględnić ewentualne dodatkowe lata potrzebne na zdobycie uprawnień zawodowych, np. aplikacji czy egzaminów zawodowych.
Prawo za granicą - Możliwe ścieżki kariery
Ukończenie klasycznych studiów prawniczych (np. LLB lub LLM) na zagranicznej uczelni może prowadzić do wielu różnorodnych i prestiżowych zawodów – zarówno w systemie prawnym danego kraju, jak i poza nim. Absolwenci takich kierunków są poszukiwani nie tylko w kancelariach, ale także w korporacjach, instytucjach publicznych i sektorze pozarządowym.
Co można robić po studiach prawniczych za granicą?
- Aplikować na zawód adwokata lub radcy prawnego (po spełnieniu lokalnych wymagań, np. SQE w UK)
- Pracować jako prawnik wewnętrzny (in-house lawyer) w firmie
- Zostać specjalistą ds. umów i negocjacji
- Pracować w działach compliance i regulacji
- Pracować jako doradca ds. własności intelektualnej
- Zostać konsultantem prawnym dla start-upów i firm technologicznych
- Rozwijać się jako doradca podatkowy
- Pracować w instytucjach rządowych lub UE
- Zająć się analizą legislacyjną lub pisaniem ekspertyz prawnych
- Pracować w organizacjach pozarządowych jako specjalista ds. prawa człowieka lub polityki publicznej
- Występować jako mediator lub specjalista ds. arbitrażu cywilnego
- Pracować w branży edukacyjnej, akademickiej lub think tankach prawnych
Co ważne – prawo nie musi prowadzić wyłącznie do sali sądowej. Coraz więcej absolwentów prawa za granicą buduje karierę w sektorze finansowym, nowych technologiach, mediach, sektorze zdrowia czy edukacji – korzystając z umiejętności analizy, argumentacji i rozwiązywania problemów.
Jak aplikować na prawo za granicą?
Proces aplikacyjny różni się w zależności od kraju i uczelni, ale najczęściej obejmuje kilka uniwersalnych kroków. Oto jak wygląda aplikacja na prawo za granicą:
Wybierz kraj i uczelnię
Zastanów się, gdzie chcesz studiować – weź pod uwagę język wykładowy, koszty, długość trwania studiów, możliwości zawodowe po ukończeniu studiów i system prawny danego kraju (np. common law vs civil law).
Sprawdź wymagania rekrutacyjne
Najczęściej wymagane są: świadectwo maturalne (czasem z konkretnymi wynikami z matematyki lub języka angielskiego), certyfikat znajomości języka angielskiego (np. IELTS lub TOEFL), personal statement lub letter of motivation, listy rekomendacyjne oraz – w niektórych przypadkach – testy wstępne, np. LNAT (UK).
Złóż aplikację
W zależności od kraju aplikujesz przez centralny system (np. UCAS w Wielkiej Brytanii, Studielink w Holandii) lub bezpośrednio na stronie uczelni.
Zadbaj o dokumenty i terminy
Zgromadź wszystkie wymagane dokumenty, tłumaczenia przysięgłe, i pilnuj deadlinów. W niektórych krajach, jak Wielka Brytania, terminy są ściśle określone i wcześniejsze zgłoszenie zwiększa szansę przyjęcia.
W razie wątpliwości warto skonsultować się z doradcą edukacyjnym lub skorzystać z pomocy Elab – pomożemy Ci wybrać uczelnię, sprawdzić wymagania i przygotować wszystkie wymagane dokumenty.
Prawo za granicą - Podsumowanie
Studia prawnicze za granicą to nie tylko nauka prawa w nowoczesnym wydaniu, ale także szansa na zdobycie międzynarodowego doświadczenia, rozwinięcie kompetencji językowych i poszerzenie perspektyw zawodowych. Kierunki prowadzone po angielsku są coraz bardziej elastyczne i dostosowane do wymagań współczesnego rynku – zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym.
Bez względu na to, czy planujesz zostać prawnikiem z uprawnieniami zawodowymi, czy widzisz swoją przyszłość w analizie, doradztwie, organizacjach międzynarodowych czy biznesie – prawo za granicą może być pierwszym krokiem do realizacji tych planów.
Jeśli potrzebujesz wsparcia w wyborze kierunku, uczelni lub przygotowaniu aplikacji, skontaktuj się z Elab – pomożemy Ci znaleźć najlepszą ścieżkę edukacyjną, dopasowaną do Twoich celów i ambicji.